Diş Eti Hastalıkları
Diş eti hastalıkları diş etinde çekilme, dişlerde sallanma ve çene kemiğinde erime gibi sonuçlara sebep olabilmektedir.
Diş hekiminden “Sizin dişeti hastalığınız var” diye bir cümle duyduysanız, endişeye kapılmayın. Günümüzde çoğu kişide dişeti hastalığı mevcuttur. Genel olarak dişeti hastalığını 2 tür olarak düşünebiliriz: Gingivitis ve Periodontitis. Gingivitis, 10 kişiden 9’da hayatının belirli dönemlerinde karşılaştığı bir durumdur. En belirgin özelliği diş fırçalama sırasında dişetinde kanama olmasıdır. Aynada dişetlerinize baktığınızda şişkin ve kızarmış şekilde olduğu görünür. Gingivitise sebep olan en önemli etken dişin yüzeyi yapışık bakteri plağıdır. Ancak sigara içen kişilerde gingivitis olmasına rağmen ne kanama görülür ne de dişetlerinde kızarıklık fark edilir. Sigaranın hastalığın belirtilerini maskeleme özelliği nedeniyle sigara içen kişiler hastalığı geç farkederler. Dişeti hastalığının kemik erimesine sebep olan formuna periodontitis denilmektedir. Kemik erimesi ile birlikte dişin desteği azalmakta ve zamanla dişte sallanma oluşmaktadır. Sallanma derecesinin artışıyla da dişlerin çekilmesi gerekebilmektedir.
Dişlerin sallanma aşaması geri dönüşümsüzdür. Bazı özel durumlar hariç dişlerdeki sallanma herhangi bir tedavi ile giderilemez. Dişeti tedavisi, sallanan dişlerin sallanmasını durdurmak için değil bu aşamaya gelmemiş dişleri daha uzun süre ağızda tutmak ve ömrünü uzatmak için yapılmaktadır.
Dişeti hastalıklarının tedavisi periodontoloji uzmanları tarafından yapılmaktadır. Dişeti hastalığının durması, yavaşlaması veya daha kötüye gitmesini belirleyen en önemli unsur günlük diş fırçalama ve ağız bakım alışkanlığıdır. Ne gargara, ne beslenme, ne kullanılan macun dişeti hastalığının iyileşmesinde günlük diş fırçalanma şekli ve sıklığından daha önemli değildir.
Dişeti hastalığının nedeni nedir?
Ağız boşluğunda milyonlarca bakteri mevcuttur. Bu bakteriler, tükürük, ağız sıvıları ve partiküllerle birlikte diş yüzeyinde yapışkan, beyaz sarımtırak tabaka oluşturur. Bu tabakaya diş plağı denmektedir. Dişlerin fırçalanması, diş ipi ve ara yüz fırçası ile bu tabaka dişlerin üzerinden uzaklaştırılmaktadır. Temizlenmeyen plak zamanla sertleşmekte ve diştaşına dönüşmektedir.
Diştaşı ve diş yüzeyindeki lekelerin uzaklaştırılması ancak klinik ortamında diş hekimleri tarafından sağlanabilmektedir.
Gingivitis nedir?
Gingiva latince dişeti anlamına gelmektedir. Dişetinin iltihaplanmasına ise gingivitis denilmektedir. Gingivitis – dişeti hastalığının başlangıç formudur. Dişeti iltihaplandığında fırçalama veya dişipi kullanımı sırasında kanama görülür.
Diş yüzeyini kaplayan diştaşı ve beyaz plak tabakasının diş yüzeyinde kalma süresi arttıkça dişetindeki iltihaplanma da yayılmakta ve artmaktadır.
Gingivitisin belirtileri nelerdir?
Kızarık, şişkin, dokunulduğunda veya fırçalandığında kolayca kanayan dişetleri gingivitisin en önemli belirtisidir. Sigara içen bireylerde kan dolaşımı azaldığından, kanama belirtisi görülmeyebilir. Bu nedenle de hastalar problemin farkına varmazlar ve hastalık sinsi şekilde ilerler.
Gingivitis nasıl tedavi edilir?
Dişeti hastalıkları içinde gingivitis en kolay tedavi edilen, sonuçları öngörülebilen hastalıktır. Gingivitis, kemik erimesine sebep olmamaktadır. Günlük doğru şekilde yapılan ağız ve diş bakımı ve düzenli diş hekimi kontrolü sayesinde tamamen sağlıklı hale dönüş sağlanmaktadır.
Periodontitis nedir?
Gingivitis, tedavi edilmediği zaman, daha ciddi hastalık olan periodontitise dönüşebilmektedir. Periodontitiste, diş ile dişeti arasında “cep” denen enfekte boşluklar oluşmaktadır. Ceplerden enfeksiyonun ilerlemesi ile dişin etrafındaki kemiklerde erime gerçekleşir. Kemik erimesi ile beraber dişetlerinde de çekilme olur ve dişlerin arasında kalıcı siyah boşluklar oluşur. Maalesef bu boşluklar büyük çoğunlukla tedavi sonrasında doldurulamamaktadır.
Periodontitis tedavi edilmezse ne olur?
Periodontitis tedavi edilmediğinde dişeti ve kemikte meydana gelen hasarlar sonucunda dişler ya kendiliğinden düşerler ya da aşırı sallanma sonucunda çekilmesi zorunlu hale gelir.
Dişeti hastalığı başka vücut organlarını etkiler mi?
Dişeti hastalıklarının, ağız sağlığı için tehdit oluşturmasının yanı sıra, yapılan araştırmalarda, vücudun diğer sistem ve organlarını etkileyebilmesi açısından da riskli olduğu görülmüştür. Bunların en başında şeker hastalığı ve kalp rahatsızlıklarından bahsedilebilir.
Dişeti hastalığının tedavisi nasıl yapılmaktadır?
Dişeti hastalıklarının tedavisi hastalığın hangi aşamada tespit edildiğine bağlı olarak değişmektedir. Kabaca 2 tür tedaviden bahsedilebilir. Birincisi kök yüzey düzleştirme olarak tabir edilen (küretaj) cerrahi olmayan tedavi, ikincisi ise flep olarak adlandırılan cerrahi operasyondur. Kişiye bu tedavilerden yalnızca birisinin yapılması gerekebileceği gibi her iki tedavinin de gerektiği durumlar olabilmektedir. Hastalığının derecesine göre , dişin etkilenmesine göre karar verilmektedir. aşamasına göre diş yüzeyi temizliği, kök yüzeyi düzleştirme ( küretaj), flep operasyonu ve rejeneratif ( kemik tozu, kemik örtüsü) tedaviler uygulanmaktadır. ( kök düzleştirme, küretaj, flep operasyonu, kemik tozu membran )