Pedodonti Nedir? Pedodonti Ne Demek?
Pedodonti, diğer adıyla çocuk diş hekimliği çocukların ağız ve diş sağlığı ile ilgilenen anabilim dalıdır. Pedodonti 0-13 yaş aralığında olan çocuklara bakar. Çocukların daimi dişleri ve süt dişlerini korumayı hedefler. Çürük, hastalık, diş kırılmaları, kalıtımsal gibi nedenlerle bu dişlerde oluşan sorunların giderilmesini amaçlar.
Pedodonti, doğumdan ergenliğe kadar çocukların ağız ve diş sağlığını, çene ve yüz bölgesindeki gelişimi takip ve tedavi eden bir diş hekimliği uzmanlık alanıdır. Pedodonti uzmanları genellikle dişler için koruyucu önlemleri de alırlar. Pedodontistler (pedodonti uzmanı); bebek, çocuk ve gençlerin ağız ve diş sağlığı için önleyici ve tedavi edici her türlü tedavi yöntemini ve koruyucu uygulamaları yaparlar.
Pedodonti (çocuk diş hekimliği), 0-13 yaş aralığındaki çocuklara dolgu, kanal tedavisi, paslanmaz çelik kron, amputasyon, strip kron, yer tutucu, çocuk protezi, flor, fissür örtücü gibi tedaviler uygular. Süt dişleri için, kompomer adı verilen özel dolguları çocuk diş hekimi tarafından uygulanır. Süt dişlerinin sağlıklı olarak korunmasını sağlayan bu dolgular; sarı, pembe, yeşil, mavi, kırmızı, beyaz gibi pek çok renkte uygulanabilir ve bu da çocukların motivasyonunu arttırıcı özellik gösterir.
Süt dişleri, henüz diş fırçalama alışkanlığı oturmamış çocuklarda çürümeye yatkınlık gösterir ve çürüklerin bu dişlerde oluşturduğu sorunların giderilmesini çocuk diş hekimleri sağlar.
Kalıtımsal ve benzeri etkenlerin bu dişlerde oluşturduğu olumsuzlukların önüne geçmek ve aynı zamanda çocukların daimi dişlerinin sağlıklı olarak sürmesinde yardımcı olmakta pedodonti uzmanlarının payları büyüktür.
Süt dişlerinin birinci ve ana görevi çocukların düzgünce beslenmelerini sağlamaktır. Aynı zamanda konuşmanın gelişimi de süt dişlerinin varlığıyla alakalıdır. Süt ve daimi dişlerinin gelişimleri birbirlerine yardımcı olmalıdır. Süt dişleri yerlerine geçecek kalıcı dişlerin kapladıkları alanı korumakta ve kalıcı dişlere rehberlik etmektedir.
Fissür örtücü uygulamaları, daimi dişlerin çiğneyici yüzeylerindeki derin çürümeye meyilli fissürleri kapatarak bakterilerin buraya ulaşmasını engelleyen bir dolgu maddesidir.
Pedodonti koruyucu uygulamaları, çocuklarda diş çürüğünü önlemeye yönelik çalışmalardır. Pedodonti koruyucu uygulamalar arasında yüzeyel flor ve fissür örtücü işlemleri de yer almaktadır.
Flor, diş çürümesini önleyen ve dişleri kuvvetlendiren bir elementtir. Flor, diş minesini kuvvenlendirir ve dişi asit ataklarından korur. Dolasıyla diş çürüklerinin oluşmasını engeller. Yüzeyel fluorid uygulamaları 6 ayda bir diş hekimi tarafından gerçekleştirilmektedir.
Dolgu maddesi yardımıyla dişlerin fissürlerinin doldurulması işlemidir. Bu işlem sayesinde diş sağlığı korunarak çürümelerin engellenmesi amaçlanır.
Çocukluk çağında travmatik yaralanmalarla çok sık karşılaşır. Hastanın yaşı, yaralanmasının derecesi gibi birçok farklı etken dikkate alınarak tedavi uygulanır.
Süt dişlerinin erken kaybında, alttan gelecek olan daimi dişin yerinin korunması amacıyla yer tutucu olarak adlandırılan apareyler hastanın ağzına yerleştirilir. Yer tutucular, ağızda oluşan boşluğa diğer dişlerin kaymasını engelleyerek ilerde oluşabilecek ortodontik bozuklukların önüne geçmeye yardımcı olur. Çocuklarınız için diş teli fiyatları hakkında bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ortodontist kontrolünde bu tedavilerimiz gerçekleştirilmektedir.
Diş çürüğü, besinlerden açığa çıkan asitlerin, dişin sert dokularını yıkması ile başlayan bir hastalıktır. Özellikle erken çocukluk döneminde, süt dişi çürüklerine sıkça rastlanır. Bunun sebebi çocukluk çağında diş fırçalama alışkanlığının düzenli olarak kazanılmamasıdır.
0-8 yaş arası çocukluk döneminde, içilen sütün içine bal, şeker veya bisküvi gibi gıdaların karıştırılarak çocuğa verilmesi çocukların ağız hijyenini olumsuz etkiler. Bu gibi durumlarda oluşan çürüklere biberon çürüğü adı verilir. Diş çekimi yapılarak yeni dişlerin çıkması sağlanır.
Günümüzde diş tedavileri, bilimsel gelişmeler ile diş hekimliğinde farklı çocuk diş hekimliği yaklaşımları doğurmuştur. Çürüğün tedavisindense çürükten korunma gibi çocuk diş hekimliği yaklaşımları ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte çürük tedavi yöntemleri de değişikliğe uğramış ve daha az girişimsel yöntemler uygulanır hale gelmiştir.
Çocuklarda çürüklerin ve diş kayıplarının tedavi edilmesi veya önlenmesi, çocuğun sadece ağrısını giderme ve çiğneme fonksiyonunu kazandırmaktan çıkmış birçok problemi de önler hale gelmiştir. Çocuğun psikolojik gelişimi ve yüz gelişimi gibi birçok süreç bu durumdan etkilendiğinden, çocuğun normal yaşam sürecine de katkıda bulunur hale gelmiştir.
Birtakım çürük risk tayin yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemler çocuklarda koruyucu uygulamaların ne sıklıkta ve hangi düzeyde uygulanması gerektiğini anlamak için kullanılmaktadır.
Pedodontist 5 yıl süren diş hekimliği eğitimine ek olarak bebeklikten ergenliğe kadar çocuklarda ağız sağlığı ve tedavisi konusunda uzmanlaşmış diş hekimidir. Pedodontistin görevi çocuklarda diş hekimi ve diş tedavilerine karşı korkunun oluşmasını önlemek veya daha önceki olumsuz tecrübeler sonucu oluşmuş korkunun yenilmesini sağlamaktır. Pedodontist, yetişkinlerde uygulanan bütün tedavileri çocuklarda uygun bir şekilde gerçekleştirebilir.
Süt dişleri 6.aydan itibaren sürmeye başlıyor. Çocuklarda sağlıklı durumlarda toplamda 20 tane süt dişi bulunur ve bu dişlerin sürmesi yaklaşık olarak 3 yaşında tamamlanır. Daimi dişler çocuklar 6 yaşına geldiğinde çıkmaya başlar. Böylece süt dişleri birer birer düşer ve yerlerini daimi dişlere bırakır. Bu süreç 13 yaşına kadar devam eder.
Orta kesiciler 6-7 yaş
Yan kesiciler 8 yaş
Köpek dişleri 10 yaş
1.küçük azı 9-11yaş
2.küçük azı 10-12 yaş
1.büyük azı 6 yaş
2.büyük azı 12 yaş
3.büyük azı 17 – 21 yaş
Yer tutucular zamanından önce çekilen veya düşen süt dişlerin yerini alttan gelecek olan daimi diş için koruma amacı taşır.
Yer tutucular kaybedilen diş miktarı, boşluğun alt veya üst çenede yer almasına bağlı olarak değişiklik gösterebilirler, yapıştırıldıktan sonra daimi diş ağız içinde görülünceye kadar yerinde kalması gereklidir.
Çocuklarda diş fırçalama ve diş ipi kullanma alışkanlığının kazandırılması.
Süt ve daimi dişlerin muayenesi ve çürük riski açısından değerlendirilmesi.
Şekerli ara-öğün sayısının azaltılması ve uygun beslenme konusunda çocuğun ve ebeveynin bilgilendirilmesi.
Fluorid ve fissür örtücü gibi koruyucu tedavilerin diş hekiminin uygun gördüğü durumlarda uygulanması.
Ortodontik problemlerin ve parmak emme, emzik kullanımı, tırnak ve s. yeme gibi kötü alışkanlıkların erken tespiti ve önlenmesi.
Daimi büyük azıların çiğneme yüzeyleri çocuklar tarafından yeterli düzeyde temizlenememekte. Bu yüzeylerdeki birikintiler öncelikle hafif renklenmeyle başlayan ve daha sonra hızlı ilerleyen çürüğe dönüşebilirler. Azı dişlerindeki fissürlerin fissür örtücü denilen özel bir materyalle kaplanarak daha kolay temizlenmesi sağlanır. Bu uygulama ağrısız ve çok kısa süren bir işlemdir.
Diş yüzeyine jel kıvamında olan yüzey pürüzlendirici sürülerek fissür örtücü uygulanacak bölge hazırlanır. Akıcı kıvamdaki fissür örtücü dişe uygulanır. Mavi ışık (Işınlı Dolgu Cihazı) yardımıyla sertleşmesi sağlanır. Bütün bu işlemler yaklaşık 3-5 dakika sürer ve işlem esnasında çocuğunuz hiçbir ağrı hissetmez. Fissür örtücü uygulamasından sonra çocuğunuz eğer isterse hemen bir şeyler yiyip içebilir.