Bruksizm, hem uyanıkken hem de uykudayken yapılan diş sıkması ve gıcırdatması halidir. Bruksizm tedavisi için, uzman bir hekime başvurulmalıdır. Günlük yaşam stresinin büyük ölçüde etkili olduğu bruksizm diş sıkma belirtileri, gece uyku esnasında kendini daha çok gösterebilmektedir.
Alt üst dişleri birbirine bastırma durumu, çene eklemlerinde ağrıya ve zamanla dişlerde kırılmalara neden olabilir. Bruksizm olarak adlandırılan bu diş sıkma hali, fark edildiği zaman kişiyi psikolojik açıdan da oldukça rahatsız edebilir.
Bruksizm, eklem veya çene kaslarında işlev bozukluğu ve ağrılar olarak adlandırılan çene eklemi rahatsızlığıdır. Psikolojik olabileceği gibi, eklem yüzeyi ve disk arasında meydana gelen uyumsuzluktan da kaynaklanabilmektedir.
Bruksizm nedenleri arasında en çok rastlanılanı, aşırı stresli bir hayat tarzıdır. Genel olarak psikolojik kaynaklı oluşan bu durumun pek çok nedeni bulunabilir. Başlıca bruksizm nedenleri şu şekilde sıralanmaktadır:
Bruksizm belirtileri, en başta çene ve yüz kaslarında ağrı olarak ortaya çıkmaktadır. Kişi uyanıkken fark edilen belirtilerin yanı sıra, uyku esnasında kişinin fark etmediği belirtiler de olabilmektedir. Başlıca bruksizm belirtileri şu şekildedir:
Bruksizm tedavisi, hafif vakalarda, tedaviye ihtiyaç duyulmadan çeşitli egzersizlerle mümkün olabilmektedir. İleri bruksizm vakaları ise, diş hekimi muayenesi esnasında belirlenmektedir. Anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklar yaşanıyorsa, bir psikiyatrist yardımıyla bruksizm nedenleri araştırılarak çözülmelidir. Kullanılan antidepresanlar da bruksizme sebep olabilir.
Çocuklarda kendiliğinden geçebilen bruksizm diş sıkma durumu, yetişkinlerde gece plakları ve uyku apareyleri kullanılarak çözüme ulaştırılabilir. Bu apareyler dişleri birbirine çok fazla yaklaştırmayı engellemek üzere tasarlanıp kişiye özel olarak yapılmaktadırlar.
Bruksizm tedavisi yapılırken ilaç tedavisine çok sık başvurulmamakla beraber, bazı hastalarda kas gevşeticiler kullanılabilir. Kişinin yatmadan önce alacağı bu kas gevşeticiler sayesinde, bruksizmin ve uyku apnesi gibi hastalıkların meydana gelmesi engellenebilir.
Yine diş hekimi ile yapılan görüşmede ortaya çıkacak bir diğer durum ise; kişideki bruksizm sorununun herhangi bir ilacın yan etkisi olarak kendini göstermiş olmasıdır. Bu tarz durumlarda kişinin kullanacağı ilacın yan etkisini ortadan kaldırmak için, diş hekimi tarafından farklı bir ilaç reçete edilebilir.
Eğer kişinin dişlerinde diş sıkma sonrası aşınma meydana gelmişse, dişlerin üzerine kuron kaplamalar yapılabilmektedir.
Bruksizm egzersizleri, günlük olarak düzenli bir şekilde yapıldığında, kişideki bruksizm diş sıkma problemi ortadan kaldırılabilmektedir.
Bruksizm egzersizleri arasında en çok bilineni fasya gevşetmesidir. Bu egzersiz yönteminde deri altında yer alan ve yüzeye yakın olarak bulunan fasya bölgesi çeşitli masajlarla gevşetilmektedir. Ellerinizi çene üzerindeki masseter kasları üzerine koyarak aşağı yukarı hafif hareketler yapın. Şakak kısımlarına doğru sert bir şekilde dümdüz çıkın ve kulak arkasından dolanarak bu hareketi devam ettirin. Gün içerisinde bu egzersizi 3 set olarak 5’er defa yapmanız yeterli olacaktır.
İkinci bruksizm egzersizinin, ilk egzersizi yaptıktan ve fasyayı gevşettikten sonra yapılması gerekmektedir. Bu sefer de yine ellerinizi çene kasları üzerine koyun ve dişlerinizi sıkın. Daha sonra sertlik hissettiğiniz bölgelere 5’er saniye güç uygulayın ve bırakın. İkinci egzersizi de günde 3 defa 5’er kere tekrar edin.
Bu egzersizler dışında kahve ve kafeinden uzak durmak, bol su içmek ve spora başlamak da bruksizm tedavisiyle beraber, ağız ve diş sağlığı için de büyük ölçüde faydalı olmaktadır.
Bruksizm botoks, diş gıcırdatma ve diş sıkması durumlarında botoks iğnelerinin çene kasına uygulanmasıyla gerçekleştirilen bir tekniktir. Enjekte edilen botoks sayesinde çene kasları etkin bir şekilde zayıflatılarak iki hafta sonunda hastada diş sıkma ve gıcırdatma problemlerinin azaldığı görülmektedir.
Botoks, etkisi 6 ay süren bir yöntemdir. Bruksizm için botoks yapılacağı zaman, botoks dozunun iyi ayarlanması çok önemlidir. Çünkü fazla dozda botoks işlemi uygulanması sonrasında yeme ve konuşma gibi fonksiyon bozuklukları oluşabilmektedir.
Bruksizm dişlik ve bruksizm gece plağı, diş hekimi tarafından kişiye özel olarak hazırlanmalıdır. Hazır olarak satılan ürünler herkesin dişlerine uyum sağlayamayacağı gibi dişlere zarar da verebilmektedir. Gece yatarken takılacak olan bu dişlik ve plaklar, bruksizm sorunu olan kişilerin bu durumdan kurtulmasına büyük ölçüde yardımcı olmaktadır.
Bruksizm botoks fiyatı 2021 yılında 1000 TL ile 2000 TL arasında değişiklik göstermektedir. Enjeksiyonda kullanılacak etken madde yurtdışından getirildiği için fiyatlarda döviz kurları da etkili olmaktadır. Ayrıca fiyatlar diş hekimine ve kaç bölgeye botoks uygulanacağına göre de değişiklik göstermektedir.